Xuân Giang Hoa Nguyệt Dạ - Trương Nhược Hư

Trương Nhược Hư 張若虛 (660-720), thi nhân đời Đường, người Dương Châu (nay thuộc tình Giang Tô 江蘇, Trung Quốc), làm quan tại Duyện Châu 兗州. Ông tề danh cùng Hạ Tri Chương 賀知章, Trương Húc 張旭, Bao Dung 包融, người đời gọi là Ngô trung tứ sĩ 吳中四士. Thơ của ông nay chỉ còn lại 2 bài, trong đó có Xuân giang hoa nguyệt dạ trứ danh.

Đêm trăng hoa trên sông

Bản dịch thơ của Tản Đà

Xuân giang triều thuỷ liên hải bình,

Hải thượng minh nguyệt cộng triều sinh.

Diễm diễm tuỳ ba thiên vạn lý,

Hà xứ xuân giang vô nguyệt minh.

Giang lưu uyển chuyển nhiễu phương điện,

Nguyệt chiếu hoa lâm giai tự tiển.

Không lý lưu sương bất giác phi,

Đinh thượng bạch sa khan bất kiến.

Giang thiên nhất sắc vô tiêm trần,

Hạo hạo không trung cô nguyệt luân.

Giang bạn hà nhân sơ kiến nguyệt?

Giang nguyệt hà niên sơ chiếu nhân?

Nhân sinh đại đại vô cùng dĩ,

Giang nguyệt niên niên chỉ tương tự.

Bất tri giang nguyệt đãi hà nhân,

Đãn kiến trường giang tống lưu thuỷ.

Bạch vân nhất phiến khứ du du,

Thanh phong phố thượng bất thăng sầu.

Thuỳ gia kim dạ thiên chu tử,

Hà xứ tương tư minh nguyệt lâu?

Khả liên lâu thượng nguyệt bồi hồi,

Ưng chiếu ly nhân trang kính đài.

Ngọc hộ liêm trung quyển bất khứ,

Đảo y châm thượng phất hoàn lai.

Thử thời tương vọng bất tương văn,

Nguyện trục nguyệt hoa lưu chiếu quân.

Hồng nhạn trường phi quang bất độ,

Ngư long tiềm dược thuỷ thành văn.

Tạc dạ nhàn đàm mộng lạc hoa,

Khả liên xuân bán bất hoàn gia.

Giang thuỷ lưu xuân khứ dục tận,

Giang đàm lạc nguyệt phục tây tà.

Tà nguyệt trầm trầm tàng hải vụ,

Kiệt Thạch, Tiêu Tương vô hạn lộ.

Bất tri thừa nguyệt kỷ nhân quy,

Lạc nguyệt dao tình mãn giang thụ.

Sông xuân sáng nước liền ngang bể,

Vầng trăng trong mặt bể lên cao.

Ánh trăng theo sóng đẹp sao!

Sông xuân muôn dặm chỗ nào không trăng?

Dòng sông chảy quanh rừng hoa ngát,

Trăng soi hoa như tán trập trùng.

Sương bay chẳng biết trong không

Trên soi cát trắng nhìn không thấy gì.

Trời in nước một ly không bụi.

Mảnh trăng trong ròi rọi giữa trời.

Thấy trăng thoạt mới là ai?

Trăng sông thoạt mới soi người năm nao?

Người sinh mãi, kiếp nào cho biết,

Nhìn trăng sông năm hệt không sai.

Trăng sông chẳng biết soi ai,

Dưới trăng chỉ thấy sông dài nước trôi.

Đám mây trắng ngùi ngùi đi mãi,

Rặng phong xanh một dải sông sầu.

Đêm nay ai đó, ai đâu?

Chiếc thuyền để nhớ trên lầu trăng soi.

Trăng thờ thẫn nơi người xa ngóng,

Chốn đài gương tựa bóng thương ai.

Trong rèm cuốn chẳng đi thôi,

Trên bàn đập áo quét rồi lại ngay.

Cùng nghe ngóng lúc nay chẳng thấy,

Muốn theo trăng trôi chảy đến chàng.

Hồng bay, ánh sáng không màng,

Nước sâu cá quẫy chỉ càng vẩn tăm.

Đêm nọ giấc trong đầm hoa rữa,

Ai xa nhà xuân nửa còn chi!

Nước sông trôi mãi xuân đi,

Trăng tà lặn xuống bên kia cánh đầm.

Vầng trăng lặn êm chìm khói bể,

Đường bao xa non kệ sông Tương.

Về trăng mấy kẻ thừa lương,

Trăng chìm lay bóng đầy hàng cây sông.