Tào Tháo (Tào Mạnh Đức)
Tào Tháo曹操 (155–220) tức Nguỵ Vũ Đế 魏武帝, tự Mạnh Đức 孟德, tiểu danh A Man 阿瞞, Cát Lợi 吉利, người tộc Hán thuộc huyện Tiêu nước Bái cuối đời Đông Hán (nay là Hào Châu, tỉnh An Huy), làm quan tới chức Thừa tướng, tước Nguỵ vương. Ông được coi là một nhà chính trị, quân sự, văn học và là một thi nhân vĩ đại trong lịch sử Trung Quốc.
Về mặt chính trị và quân sự, ông đã tiêu diệt hầu hết các thế lực cát cứ, thống nhất đại bộ phận khu vực phương bắc Trung Quốc, hình thành nền móng của nhà Tào Nguỵ (220–265). Trên lĩnh vực văn học, ông cùng hai con trai Tào Phi 曹丕 và Tào Thực 曹植 (gọi chung là Tam Tào) được coi là những đại biểu của văn học Kiến An, lịch sử gọi là Kiến An phong cốt. Sau khi Tào Phi phế Hán và xưng đế, tôn xưng ông là Đại Nguỵ Vũ Hoàng Đế, miếu hiệu Nguỵ Vũ Đế. (thivien.net)
Đoản Ca Hành Kỳ 2 - Tào Tháo
Bài hát ngắn kỳ 2
Bản dịch nghĩa
Đối tửu đương ca,
Nhân sinh kỷ hà:
Thí như triêu lộ,
Khứ nhật khổ đa.
Khái đương dĩ khảng,
Ưu tư nan vong.
Hà dĩ giải ưu:
Duy hữu Đỗ Khang.
Thanh thanh tử khâm,
Du du ngã tâm.
Đãn vị quân cố,
Trầm ngâm chí kim.
U u lộc minh,
Thực dã chi bình.
Ngã hữu gia tân,
Cổ sắt xuy sinh.
Hạo hạo như nguyệt,
Hà thời khả chuyết?
Ưu tòng trung lai,
Bất khả đoạn tuyệt.
Việt mạch độ thiên,
Uổng dụng tương tồn.
Khế khoát đàm yến,
Tâm niệm cựu ân.
Nguyệt minh tinh hy,
Ô thước nam phi,
Nhiễu thụ tam tạp,
Vô chi khả y.
Sơn bất yếm cao,
Thuỷ bất yếm thâm.
Chu Công thổ bộ,
Thiên hạ quy tâm.
Trước chén rượu nên hát ca,
Bởi vì đời người có được bao lâu,
Tựa như sương sớm,
Những ngày đã qua sầu khổ biết bao nhiêu.
Khẳng khái phấn chấn
Nhưng vẫn không quên được nỗi ưu sầu.
Muốn giải sầu
Chỉ có chén rượu (Đỗ Khang).
Tuổi học trò cổ áo xanh,
Rầu rầu lòng ta.
Chính vì mi
Mà ta trầm ngâm cho đến hôm nay.
Tiếng tác tác hươi kêu,
Nó đang ăn cỏ ngoài đồng.
Ta có khách quý
Đàn ca sáo phách.
Trăng sáng vằng vặc,
Bao giờ mới hết?
Nỗi buồn từ trong lòng,
Không thể nào dứt.
Từng băng đồng vượt khắp nẻo đường,
Dày công tận tình thăm hỏi.
Những lần gặp gỡ trò chuyện,
Cùng nhau ôn lại, trong lòng vẫn nhớ ân nghĩa cũ.
Trăng sáng sao thưa,
Quạ bay về nam.
Liệng quanh cây cao ba vòng,
Không cành nào đậu được.
Núi không ngại cao,
Sông không ngại sâu,
Ta giống như Chu công tiếp đãi hiền tài,
Thiên hạ sẽ quy thuận về ta.
Đối Tửu Ca - Tào Tháo
Bài hát trước rượu
Bản dịch thơ của Cổ Mộ
Đối tửu ca,
Thái bình thì,
Lại bất hô môn.
Vương giả hiền thả minh,
Tể tướng cổ quăng giai trung lương.
Hàm lễ nhượng,
Dân vô sở tranh tụng.
Tam niên canh hữu cửu niên trừ,
Thương cốc mãn doanh.
Ban bạch bất phụ tải.
Vũ trạch như thử,
Bách cốc dụng thành.
Khước tẩu mã,
Dĩ phân kỳ thổ điền.
Tước công hầu bá tử nam,
Hàm ái kỳ dân,
Dĩ truất trắc u minh.
Tử dưỡng hữu nhược phụ dữ huynh.
Phạm lễ pháp,
Khinh trọng tuỳ kỳ hình.
Lộ vô thập di chi tư.
Linh ngữ không hư,
Đông tiết bất đoán.
Nhân mạo điệt,
Giai đắc dĩ thọ chung.
Ân đức quảng cập thảo mộc côn trùng.
Nâng chén ca,
Buổi thái hoà,
Quan không thúc thuế.
Vua chúa sáng hiền,
Trung lương tướng tá tài ba.
Cùng nhau nhường kính,
Tranh chấp không xảy ra.
Ba năm cày cấy, chín năm vẫn ấm no,
Lúa gạo đầy kho,
Việc nặng không đến người già.
Mưa thuận gió hoà,
Ngũ cốc được mùa.
Bắt ngựa hoang,
Giúp canh tác mùa màng.
Các vị công, hầu, bá, tử, nam,
Đều yêu thương dân chúng,
Thưởng phạt phân minh.
Coi dân như con em mình.
Kẻ phạm lễ pháp,
Tuỳ nặng nhẹ xử hình.
Ngoài đường của rơi không ai nhặt.
Trong lao tù vắng tanh,
Mùa đông không có án.
Người già cả,
Sống trọn tuổi trời.
Cả thảo mộc côn trùng, ân đức đều đến nơi.