Tương Quân - Khuất Nguyên

Tương Quân - Khuất Nguyên
Nữ Thần Sông Tương

Bản dịch của Nhượng Tống

Quân bất hành hề di do,

Kiển thuỳ lưu hề trung châu?

Mỹ yêu miễu hề nghi tu,

Bái ngô thừa hề quế chu.

Linh nguyên tương hề vô ba,

Sử giang thuỷ hề an lưu!

Vọng phu quân hề vị lai,

Xuy sâm si hề thuỳ tư!

Giá phi long hề bắc chinh,

Chiên ngô đạo hề Động Đình.

Bệ lệ bách hề huệ trừu,

Tôn kiêu hề lan tinh.

Vọng Sầm Dương hề cực phố,

Hoành đại giang hề dương linh.

Dương linh hề vị cực,

Nữ thiền viên hề vị dư thái tức.

Hoành lưu thế hề sàn viên,

Ẩn tư quân hề phi trắc.

Quế trạo hề lan duệ,

Trác băng hề tích tuyết.

Thái bệ lệ hề thuỷ trung,

Khiên phù dung hề mộc mạt.

Tâm bất đồng hề môi lao,

Ân bất thậm hề khinh tuyệt.

Thạch lai hề thiển thiển,

Phi long hề phiên phiên.

Giao bất trung hề oán trường,

Kỳ bất tín hề cáo dư dĩ bất nhàn.

Triều sính vụ hề giang cao,

Tịch nhị tiết hề bắc chử.

Điểu thứ hề ốc thượng,

Thuỷ chu hề đường hạ.

Quyên dư quyết hề giang trung,

Di dư bội hề lễ phố.

Thái phương châu hề đỗ nhược,

Tương dĩ di hề hạ nữ.

Thì bất khả hề tái đắc,

Liêu tiêu dao hề dung dữ.


Đây là bài tế nữ thần sông Tương, là Nga Hoàng 娥皇 và Nữ Anh 女英, vốn đều là con của vua Nghiêu, được gả cho vua Thuấn. Sau vua Thuấn đi tuần phương Nam chết ở Thương Ngô. Nga Hoàng và Nữ Anh tìm đến khóc và nhảy xuống sông Tương tự tử. Khuất Nguyên viết hai bài trong Cửu ca để ca ngợi hai bà, Tương quân ca ngợi Nga Hoàng, Tương phu nhân ca ngợi Nữ Anh.


Dùng dằng chúa chẳng chịu đi

Ai mời ở lại làm gì bãi trong?

Điểm trang càng đẹp lạ lùng

Ta buông thuyền quế giữa dòng chơi vơi

Sông đừng nổi sóng sông ơi

Để cho ngọn nước chảy xuôi một đường

Trông vời chúa chửa thấy sang

Véo von tiếng sáo, lòng vàng nhớ ai?

Rồng bay ta cưỡi ngang trời

Vòng đường sang Bắc qua chơi Động Đình

Bó nhài, buộc huệ xinh xinh

Nhởn nhơ trèo mộc, rập rình cờ lan

Bến Sầm trông với dặm ngàn

Ngang qua sông cả bàng hoàng nhớ mong

Nhớ mong mong nhớ não nùng

Con hầu cũng thấy mủi lòng cho ta

Thương thầm mến vụng xót xa

Gạt ngang nước mắt chan hoà tuôn rơi

Buồm lan chèo quế chơi vơi

Đẽo băng rẽ tuyết tìm người tình chung

Ngọn cây tìm hái sen hồng

Sói ngàn tìm bứt giữa dòng sông sâu

Lòng không yên, khó mối cầu

Ân tình không nặng tuyệt nhau là thường

Giữa sông ghềnh đá chắn ngang

Lưng trời rồng bạch nhẹ nhàng bay tung

Oán dài vì chẳng thực lòng

Hẹn sai lại đổ là không thì giờ

Sớm ra đồi bãi đợi chờ

Chiều về bến Bắc thẩn thơ một mình

Nóc nhà chim sẻ đậu quanh

Dưới thềm nước chảy mông mênh lạnh lùng

Bỏ rơi vòng ngọc giữa sông

Để quên đai ngọc quanh vùng bến xưa!

Mải thơm ta đứng thẫn thờ

Hoa thơm ta hái, sẽ đưa con hầu

Thời qua lấy lại được đâu

Lang thang thôi hãy gượng sầu làm khuây


Nguồn: Văn học Trung Quốc (Tài liệu tham khảo, tập 1), NXB Giáo dục, 1963