Tương Quân - Khuất Nguyên
Tương Quân - Khuất Nguyên
Nữ Thần Sông Tương
Bản dịch của Nhượng Tống
Quân bất hành hề di do,
Kiển thuỳ lưu hề trung châu?
Mỹ yêu miễu hề nghi tu,
Bái ngô thừa hề quế chu.
Linh nguyên tương hề vô ba,
Sử giang thuỷ hề an lưu!
Vọng phu quân hề vị lai,
Xuy sâm si hề thuỳ tư!
Giá phi long hề bắc chinh,
Chiên ngô đạo hề Động Đình.
Bệ lệ bách hề huệ trừu,
Tôn kiêu hề lan tinh.
Vọng Sầm Dương hề cực phố,
Hoành đại giang hề dương linh.
Dương linh hề vị cực,
Nữ thiền viên hề vị dư thái tức.
Hoành lưu thế hề sàn viên,
Ẩn tư quân hề phi trắc.
Quế trạo hề lan duệ,
Trác băng hề tích tuyết.
Thái bệ lệ hề thuỷ trung,
Khiên phù dung hề mộc mạt.
Tâm bất đồng hề môi lao,
Ân bất thậm hề khinh tuyệt.
Thạch lai hề thiển thiển,
Phi long hề phiên phiên.
Giao bất trung hề oán trường,
Kỳ bất tín hề cáo dư dĩ bất nhàn.
Triều sính vụ hề giang cao,
Tịch nhị tiết hề bắc chử.
Điểu thứ hề ốc thượng,
Thuỷ chu hề đường hạ.
Quyên dư quyết hề giang trung,
Di dư bội hề lễ phố.
Thái phương châu hề đỗ nhược,
Tương dĩ di hề hạ nữ.
Thì bất khả hề tái đắc,
Liêu tiêu dao hề dung dữ.
Đây là bài tế nữ thần sông Tương, là Nga Hoàng 娥皇 và Nữ Anh 女英, vốn đều là con của vua Nghiêu, được gả cho vua Thuấn. Sau vua Thuấn đi tuần phương Nam chết ở Thương Ngô. Nga Hoàng và Nữ Anh tìm đến khóc và nhảy xuống sông Tương tự tử. Khuất Nguyên viết hai bài trong Cửu ca để ca ngợi hai bà, Tương quân ca ngợi Nga Hoàng, Tương phu nhân ca ngợi Nữ Anh.
Dùng dằng chúa chẳng chịu đi
Ai mời ở lại làm gì bãi trong?
Điểm trang càng đẹp lạ lùng
Ta buông thuyền quế giữa dòng chơi vơi
Sông đừng nổi sóng sông ơi
Để cho ngọn nước chảy xuôi một đường
Trông vời chúa chửa thấy sang
Véo von tiếng sáo, lòng vàng nhớ ai?
Rồng bay ta cưỡi ngang trời
Vòng đường sang Bắc qua chơi Động Đình
Bó nhài, buộc huệ xinh xinh
Nhởn nhơ trèo mộc, rập rình cờ lan
Bến Sầm trông với dặm ngàn
Ngang qua sông cả bàng hoàng nhớ mong
Nhớ mong mong nhớ não nùng
Con hầu cũng thấy mủi lòng cho ta
Thương thầm mến vụng xót xa
Gạt ngang nước mắt chan hoà tuôn rơi
Buồm lan chèo quế chơi vơi
Đẽo băng rẽ tuyết tìm người tình chung
Ngọn cây tìm hái sen hồng
Sói ngàn tìm bứt giữa dòng sông sâu
Lòng không yên, khó mối cầu
Ân tình không nặng tuyệt nhau là thường
Giữa sông ghềnh đá chắn ngang
Lưng trời rồng bạch nhẹ nhàng bay tung
Oán dài vì chẳng thực lòng
Hẹn sai lại đổ là không thì giờ
Sớm ra đồi bãi đợi chờ
Chiều về bến Bắc thẩn thơ một mình
Nóc nhà chim sẻ đậu quanh
Dưới thềm nước chảy mông mênh lạnh lùng
Bỏ rơi vòng ngọc giữa sông
Để quên đai ngọc quanh vùng bến xưa!
Mải thơm ta đứng thẫn thờ
Hoa thơm ta hái, sẽ đưa con hầu
Thời qua lấy lại được đâu
Lang thang thôi hãy gượng sầu làm khuây
Nguồn: Văn học Trung Quốc (Tài liệu tham khảo, tập 1), NXB Giáo dục, 1963